Akreditif, akreditifi açan amir bankanın uygun bir ibrazı karşılayacağına ilişkin kesin yükümlülüğünü taşıyan dönülemez nitelikteki herhangi bir düzenleme olarak tanımlanmaktadır.
Akreditif, özellikle uluslararası ticaret alanında kullanılmaya başlandığı ilk zamanlardan günümüze kadar geçen süre boyunca sürekli gelişmiş ve değişik şekillerde ticaret yapan uygulayıcıların ihtiyaçlarına cevap verebilen esnek bir yapıya kavuşmuştur.
İngilizce’de akreditif bünyesinde barındırdığı değişik özelliklerden dolayı birden fazla isimle tanımlanmaktadır.
Bunlar sırası ile şöyledir;
- Documentary Credit
- Letter of Credit
- Commercial Credit
- Standby Letter of Credit
Documentary Credit:
Akreditifte şartlarının mutlaka belgeye dayandırılması zorunluluğundan dolayı akreditife genel olarak “documentary credits” denilmektedir. Bu terim uygulamada Türkçe’ye “vesikalı krediler” veya “belgeli krediler” olarak çevrilmektedir.
Formal bir kullanım şeklidir. Türkçe pek çok akademik makalede bu kullanım tercih edilmektedir. Ayrıca akreditif kural kitapçığında da bu tanım kullanılmaktadır.
Letter of Credit:
Akreditif, özellikle swift mesajının uygulamada yaygınlaşmasından önce amir banka tarafından lehtara bir mektup olarak gönderildiği için İngilizce’de akreditife aynı zamanda “letter of credit” (kredi mektubu) da denilmektedir.
Bu tanımın kısaltılması ise (L/C) ‘dir. Belki de dünya genelinde halen kullanılmakta olan en yaygın akreditif tanımı budur.
Daha çok gündelik kullanımda tercih edilmektedir.
Commercial Letter of Credit:
Akreditif, genellikle ticari bir işlemde ödeme aracı olarak kullanıldığı için İngilizce’de bu amaçla kullanılan akreditiflere “commercial letter of credit” (ticari akreditif) denilmektedir.
Ticari akreditifler ihracat ve ithalat işlemlerinde birinci ödeme yöntemi olarak işlev görmektedir. Uygun evrak ibraz eden bir ihracatçı, ticari akreditif altında ödemesini amir bankadan almaktadır.
Standby Letter of Credit:
Eğer akreditif amir banka tarafından bir işin yapılamaması durumunda kullanılmak üzere açılmış ise veya bir işin yapılamaması durumuna karşı garanti mekanizması olacak şekilde açılmış ise bu durumda Standby Letter of Credit (teminat akreditifi) terimi kullanılmaktadır.
Yukarıda açıklanan İngilizce akreditif tanımlarına dikkat edilecek olursa hiçbirisinin akreditif kelimesini çağrıştırmadığı görülmektedir.
O zaman isterseniz Fransızca ve Almanca’da akreditif kelimelerinin ne şekilde karşılık bulduğuna kısaca bakıp bu yazımızı noktalayalım.
Akreditif Almanca’da “Dokumenten-Akkreditiv” veya sadece “Akkreditiv” olarak adlandırılmaktadır. Akreditif Fransızca’da ise “accréditif” olarak kullanılmaktadır.
Sanırım bizim kullandığımız “akreditif” kelimesini Almanca veya Fransızca’dan dilimize kazandırılmış bir kelime olarak düşünmek yanlış olmasa gerek.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri