Bugünkü yazımızda akreditifli ödemelerde kısmi sevkiyat tanımı üzerinde duracağız. Daha doğrusu kısmi sevkiyat kavramını bir örnek üzerinden açıklamaya çalışacağız.
Kısmi sevkiyat akreditife konu olan malların tek seferde değil de, parçalar halinde sevk edilmesi durumudur. Aksine bir hüküm olmadığı sürece en son akreditif kurallarında kısmi sevkiyata izin verilmektedir.
Kısmi sevkiyata izin verilen akreditiflerde, eğer akreditif metni herbir kısmi sevkiyat için özel bir sevkiyat tarihi belirlemiş ise bu durumda söz konusu kısmi sevkiyatların herbiri akreditifte belirtilen süreler içerisinde yüklenmelidir.
Aksi halde geç yüklenen parti ile barebar takip eden tüm partiler için geç yükleme rezervi söz konusu olacaktır.
İsterseniz konuyu örnek üzerinden incelemeye devam edelim.
Soru : UCP 600’e göre açılmış olan ve kısmi sevkiyata izin veren bir akreditifte aşağıdaki şekilde bir sevkiyat programı belirtilmiştir.
- 100 birim ürün 01.Mayıs XXXX ve 31.Mayıs XXXX tarihleri arasında yüklenecektir;
- 150 birim ürün 01.Haziran XXXX ve 30.Haziran XXXX tarihleri arasında yüklenecektir;
- 150 birim ürün 01.Temmuz XXXX ve 31.Temmuz XXXX tarihleri arasında yüklenecektir;
- 100 birim ürün 01.Ağustos XXXX ve 31.Ağustos XXXX tarihleri arasında yüklenecektir;
Akreditif lehtarı ürünleri yüklemiş ve her bir yüklemeye ait vesaikleri akreditifte belirtilen süre içerisinde bankasına ibraz etmiştir. Lehtarın ibraz ettiği taşıma belgelerinden yüklemelerin aşağıdaki şekilde yapılmış olduğu görülmektedir.
- 100 birim ürün 20.Mayıs XXXX tarihinde yüklenmiştir;
- 150 birim ürün 11.Haziran XXXX tarihinde yüklenmiştir;
- 150 birim ürün 01.Ağustos XXXX tarihinde yüklenmiştir;
- 100 birim ürün 29.Ağustos XXXX tarihinde yüklenmiştir;
Buna göre aşağıda belirtilen hangi yüklemeler akreditif şartlarına uygun olarak yüklenmiştir?
- Yalnız 1
- Yalnız 1 ve 2
- 1,2 ve 4
- Yalnız 4
İpucu : UCP 600’ün hiçbir maddesi akreditif metninde iptal edilmemiştir.
Açıklama: UCP 600 32. madde kısımlar / partiler halinde yüklemeler için genel olarak şöyle bir hüküm içermektedir. “yüklemenin verilmiş olan süreler içinde kısımlar/partiler halinde yapılması şarta bağlanmış ise ve eğer herhangi bir kısım/parti o kısım/parti için verilen süre içinde yüklenmediği takdirde o kısım/parti ve onu izleyen kısım/parti için akreditifin kullanımı son bulur.”
Örneğimizde 1. ve 2. kısmi sevkiyatlar belirlenen süreler içerisinde yüklenmiştir. Fakat 3. parti sevkiyat belirlenen süre içinde yüklenmemiştir. Dolayısı ile UCP 600’e göre 3. yükleme ve onu izleyen 4. yükleme akreditif şartlarına göre uygun bir şekilde ibraz edilmiş sayılamayacaktır. 4. yüklemenin kendisine ait süre içinde yüklenmesi bir anlam ifade etmemektedir çünkü 4.yüklemeden bir önceki kısmi yükleme zamanında yüklenmemiştir.
Cevap : Sorunun doğru cevabı B seçeneğidir.
Önemli Uyarı: Eğer uygulayıcılar rotatif akreditif açmak istiyorlar ise bu durumda UCP 600 madde 32’yi devre dışı bırakmalıdırlar.