Carriage Paid to, Incoterms 2020 kuralları çerçevesinde tanımlanmış 11 teslim şeklinden birisidir. Türkçe karşılığı Incoterms 2020 kitapçığında “Taşıma Ödenmiş Olarak” geçmektedir. Kısaltılmış biçimi CPT‘dir.
Incoterms 2020 kurallarına göre CPT teslim şekli tüm taşıma yöntemleri ile kullanılabilmektedir.
Bu demek oluyor ki, CPT teslim karayolu taşımalarında, havayolu taşımalarında, denizyolu taşımalarında, demiryolu taşımalarında ve hatta multimodal taşımalarda kullanılabilmektedir.
Türkiye’de çoğunlukla Avrupaya yapılan ithalat ve ihracat karayolu taşımalarında kullanılmaktadır.
Karayolu, havayolu ve multimodal taşımalarda CFR olarak çoğunlukla yanlış kullanılan teslim şeklinin doğrusu CPT‘dir.
Bugünkü yazımda, CPT teslim şeklinde ihracatçının ve ithalatçının sorumluluklarını, Incoterms 2020 kuralları çerçevesinde tanımlayıp; çeşitli örnekler vererek söz konusu teslim şeklini sizlere açıklamaya çalışacağım.
CPT – Carriage Paid To Nedir?
CPT, Incoterms 2020 kuralları içerisinde tanımlanmış 11 teslim şeklinden birisidir. Türkçe’ye, “Taşıma Ödenmiş Olarak” olarak çevrilmiştir.
CPT Teslim Şeklinin Başlıca Özellikleri Nelerdir?
- CPT teslim şeklinde, ihracat gümrük işlemlerini ihracatçı firma yapar. İhracat ile ilgili tüm izinleri almak, ihracat vergi ve harçlarını ödemek ihracatçının sorumluluğundadır.
- CPT teslim şeklinde, satıcı malları kendi belirleyeceği taşıyıcıya teslim etmekle, teslim sorumluluğunu yerine getirmiş olmaktadır.
- Ayrıca satıcı, alıcı ile anlaşılmış noktaya kadar yapılacak olan taşımanın bedelini de ödemek zorundadır.
- Taşıyıcının seçimi, taşıma sözleşmesinin yapılması ve varış noktasına kadar navlunun ödenmesi satıcının gerçekleştirmesi gereken sorumluluklardır.
Önemli Not: CPT teslim şeklinde iki farklı yer (place) kavramı bulunmaktadır. Bunlardan birincisi ihracatçının teslim sorumluluğunu yerine getirdiği yerdir. Bu yer ihracatçının malları taşımayı yapacak nakliyeciye teslim ettiği yerdir. İkinci yer ise varış yeridir. İhracatçı bu noktaya kadar yapılacak taşımaya ait navlunu ödemelidir.
Örnek 1:
Trabzon’dan Cezayir’e makina ihraç eden bir firma havayolu ile gönderim yapmaktadır.
Yapılan satış sözleşmesinde CPT teslim şekli kullanılmış olup, proforma faturada geçen teslim şekli tam olarak CPT Algiers Airport, Algeria (Incoterms 2020) şeklindedir.
İhracatçı, Trabzon Havalimanın’da ürünleri nakliyeciye teslim etmekle teslim sorumluluğunu yerine getirmektedir. Bu noktadan itibaren oluşabilecek hasarlar alıcıya ait olacaktır.
Her ne kadar, ihracatçı teslim sorumluluğunu Trabzon Havalimanı’nda yerine getirmiş olsa da varış havalimanına kadar yapılacak taşımaya ait navlun bedelini ödemek zorundadır.
Örnek 2:
İstanbul’dan Fransa’ya mobilya ihraç eden firma, CPT 75007 Paris, France (Incoterms 2020) teslim şartıyla anlaşmaya varmıştır.
Bir önceki ödeneğimizde açıkladığımız gibi ihracatçı firma İstanbul’daki fabrikasında ürünleri tıra yüklemekle teslim sorumluluğunu yerine getirmiş olmakla beraber; Paris’e kadar yapılacak taşımaya ait navlun bedelini nakliyeciye ödemek zorundadır.
CPT Teslimde İhracatçının Sorumlulukları Nelerdir:
- Satıcı, satış sözleşmesi kapsamına uygun olarak malları hazırlar.
- Satıcı, ihracat ile ilgili gümrük işlemlerini tamamlar oluşan giderleri karşılar.
- Satıcı, taşıma acentası ile anlaşmaya vararak varış yerine kadar olan navlun bedelini öder.
- Satıcının teslim görevi malların taşıyıcıya teslim edilmesi ile beraber son bulur. Bu noktadan itibaren navlun ödemesi hariç tüm masraf ve riskler alıcıya ait olmaktadır.
- Satıcının bir diğer yükümlülüğü de yüklemenin gerçekleştiğini ve muhtemel varış tarihini alıcıya bildirmektir.
- Düzenlenen taşıma belgesini ve gerekli diğer belgeleri ödeme şeklini de dikkate alarak alıcıya gönderir.
CPT Teslimde İthalatçının Sorumlulukları Nelerdir:
- Alıcının ilk sorumluluğu tüm diğer teslim şekillerinde olduğu gibi satış sözleşmesi maddelerine uygun olarak mal bedelini ödemekle başlamaktadır.
- İthalat işlemlerini yapmak, gümrük belgelerini düzenlemek ve gümrük işlemleri sırasında oluşan vergi ve harçları ödemek CPT teslim şeklinde alıcıya aittir.
- Alıcı, taşıma sözleşmesinde aksi belirtilmemişse boşaltma masraflarını ödemelidir.
- Taşıma boyunca malla ilgili olarak yapılmış olan navlun dışındaki bütün masrafları ödemek alıcının sorumluluğu altındadır.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri