İhracatçıların, amir banka ve amir bankaya ait ülke riskini ortadan kaldırmak ve dolayısı ile akreditif altında alacaklarını sağlama almak için kullanmış oldukları bir mekanizma olan teyit, akreditifli işlemlerde sıklıkla karşımıza çıkmaktadır.
Özellikle Afrika, Güney Amerika ve Asya’da yer alan riskli ülkelerden gelen akreditiflerin teyitli olarak açılması istenilmektedir.
Teyit bankası, bir akreditife teyidini ekleyerek bir risk almaktadır. Bunun karşılığında da doğal olarak bir kâr beklentisi içine girmektedir.
Peki, teyit bankaları ne kadarlık bir komisyon karşılığında akreditiflere teyit eklemektedirler? Söz konusu teyit masraflarını kim ödemektedir? İhracatçı mı yoksa ithalatçı mı?
Bugünkü yazımızda bu soruların cevaplarını arayacağız.
Akreditif Teyit Masrafları Ne Kadardır?
Akreditiflerde teyit masrafları çeşitli etmenlere bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir.
Teyit komisyonlarını etkileyen en önemli etkenler akreditif tutarı, akreditifin açıldığı tarih (bazen teyidin eklendiği tarih olarak kullanılıyor) ile ödemenin yapılacağı tarih arasındaki süre ve akreditif hangi para birimi üzerinden açılmış ise o para birimin faiz oranıdır.
Dünya genelinde faizler yükseldiğinde hem akreditif açılış komisyonları hem de teyit komisyonları yükselmektedir.
Dilerseniz teyit komisyonlarını yurtiçi bankaların teyit komisyonları ve yurtdışı bankaların teyit komisyonları olmak üzere 2 farklı başlık altında inceleyelim.
Yurtiçi Bankaların Teyit Komisyonları:
Arap Türk Bankası’nın 180.000USD’lik görüldüğünde ödemeli Cezayir akreditifi için 2023 yılı koşullarında vermiş olduğu teyit komisyonu 0,003 (P.Q)’dır. P.Q. her üç aylık dilimler için geçerli komisyon oranını temsil etmektedir.
Akreditif açılış tarihi ile ödeme yapıldığı tarih arasında 6 ay olduğunu varsaydığımızda ortaya çıkan teyit komisyonu:
180.000 USD x 2 x 0,003 = 1080 USD’dir. Söz konusu komisyona ihbar komisyonu, posta masrafı, swift gönderim masrafı ve evrak inceleme masrafı dahil değildir.
Teyit ticari karardır. Bir banka, kendisinden teyit eklenmesi istenilen akreditife teyidini eklemek zorunda değildir. Bunun yanı sıra özellikle yüksek tutarlı işlemlerde teyit komisyonunun pazarlığa açık olduğunu da belirtmek gerekir.
Yurtdışı Bankaların Teyit Komisyonları:
Commerzbank tarafından teyit edilen 100.000 EUR tutarlı akreditif için yıllık bazda teyit komisyon masrafı %4 olarak bildirilmiştir.
Ödeme ile Commerzbank’ın akreditife teyidini eklediği tarih arasında 90 günlük süre vardır. Bu durumda ödenecek teyit masrafı:
- 100.000 EUR x (4/100) x (90/360) formülünden 1.000 EUR olarak bulunmaktadır.
Not: Commerzbank söz konusu akreditif altında vadeli ödeme komisyonu, swift gönderim komisyonu, dosya masrafı, kurye gönderim masrafı gibi ilave masraflar da almıştır. Commerzbank’a ödenen toplam komisyon tutarı yaklaşık 1800 EUR civarındadır.
Teyit Masraflarını Kim Öder?
Akreditif komisyonları konusunda teori ve uygulama taban tabana zıt yol almaktadır.
Teoride, akreditif kuralları tüm masraf ve komisyonların amir banka tarafından ödenmesini talep etmekte iken, uygulamada akreditif açılış masrafları hariç tüm giderleri ihracatçıların karşıladıkları görülmektedir.
Buna teyit komisyonları da dahildir. Yani sonuç olarak diyebiliriz ki, açılan 100 akreditifin 90’ın da teyit komisyonlarını ihracatçılar ödemektedir.
Teyit masrafları ile ilgili bilgiler akreditiflerin 71B: Charges maddesi altında yer almaktadır. 71B maddesi altında yer alan ibareler genellikle aşağıdaki gibidir.
- ALL FOREIGN BANK CHARGES ARE FOR THE ACCOUNT OF THE BENEFICIARY.
- ALL FOREIGN BANK CHARGES INCLUDING REIMBURSEMENT BANK’S CHARGES OUTSIDE ISSUING BANK’S COUNTRY ARE ON BENEFICIARY’S ACCOUNT.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri