Güncel akreditif kuralları UCP 600 madde 26 c “Bir taşıma belgesi kaşeyle veya başka şekilde navluna ek masraflara değinen bir kayıt taşıyabilir.” diyerek navluna ek masrafların konşimento başta olmak üzere taşıma belgelerinde gösterilmesini serbest bırakmıştır.
Navluna ek masrafların konşimentoda gösterilmesini istemeyen amir bankalar ise bu isteklerini hem 47A additional conditions kısmında belirtmekte hem de UCP 600 madde 26c’yi İPTAL etmektedirler.
Daha önce pek çok kez tekrarladığımız gibi akreditif kuralları iki taraf arasında kurulan bir sözleşme neticesinde ve her iki tarafın da rızası ile uygulamaya konan bir yapıya sahiptir.
Bundan dolayıdır ki taraflar üzerinde mutabakata vardıkları akreditif kural maddelerini yürürlükten kaldırmaya yetkindirler.
İşte bu yüzdendir ki herbir akreditif metni özgündür ve ihracatçılar işleme başlamadan önce kendilerine gelen akreditif metinlerini çok iyi okuyup anlamak zorundadırlar çünkü amir bankaların UCP 600 akreditif kurallarının bir veya bir kaçını açtıkları akreditiflerde devre dışı bıraktıkları oldukça sık karşılaşılan bir durumdur.
Yukarıda yaptığımız açıklamanın pratikte karşımıza çıkan bir sonucu navluna ek masrafların konşimentoda gösterimi konusunda yaşanmaktadır.
CFR, CIF satışlarda özellikle Orta Doğu ve Afrika kıtasından açılan akreditiflerde navluna ek masrafların konşimentoda gösterilmesi istenilmemektedir.
Güncel akreditif kuralları her ne kadar ihracatçıyı bu noktada korusa da bankalar söz konusu kural maddesini de devre dışı bırakmaktadırlar.
Tüm bu bilgiler ışığında 47A maddesinde navluna ek masrafların yasaklanması ve UCP 600 madde 26c’nin yürürlükten kaldırılması neticesinde taşıma belgelerinde navluna ek kayıt olarak gösterilecek ibareler rezerv sebebi oluşturacaktır.
Akreditif Kurallarına Göre Navluna Ek Masraflar Nelerdir?
ISBP 821 kitapçığında konşimento ile ilgili navluna ek masraflarla ilgili madde aşağıdaki gibidir.
a. Bir akreditif, navluna ek masrafların kabul edildiğini belirtmediğinde, bir konşimento navluna ek masrafların olduğunu veya olacağını göstermeyecektir.
b. Navluna ek masrafların belgede belirtilmesi, ek masraflara açıkça değinilmesiyle veya malların yüklenmesi veya boşaltılmasıyla ilişkili masraflara değinen Free In (FI), Free Out (FO), Free In and Out (FIO) ve Free In and Out Stowed (FIOS) gibi, fakat bunlarla sınırlı olmayan ticaret terimlerinin kullanılmasıyla yapılabilir.
c. Bir konşimentoda, örneğin, malın boşaltılmasında veya boşaltma sonrasındaki bir gecikme sonucunda ödenmesi istenebilen masraflara (demurrage costs) veya konteynerlerin geç iade edilmesiyle ilgili olarak ödenmesi istenebilen masraflara (detention costs) navluna ek masraflara yönelik bir kayıt değildir.
Navluna Ek Masrafların İhracat Akreditifinde Riskleri Nelerdir?
Navluna ek masraflar tanımında kullanılan terimler hemen hemen tüm hatların konşimentolarında standart olarak kullanılan ve taşıyıcılar tarafından kaldırılması talep edildiğinde olumsuz yanıt verilen terimlerdir.
Eğer akreditifte navluna ek masraflar yasaklanmışsa, hat konşimentosu ibrazında büyük oranda belgeler rezerve düşecektir.
Akreditif inceleme aşamasında bu noktanın göz önüne alınmasında büyük fayda vardır.
Ayrıca, navluna ek masraflar sadece konşimentoda değil tüm taşıma belgelerinde (charter parti konşimento (charter party bill of lading), air waybill (havayolu taşıma senedi), cmr (karayolu taşıma senedi)) sıkıntılara neden olabilmektedir.
Akreditif inceleme aşamasında tüm taşıma belgeleri için bu madde değerlendirmesi titizlikle yapılmalıdır.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri