İngilizce’de transferable letter of credit olarak isimlendirilen, Türkçe’de ise Devredilebilir Akreditif veya Transfer Edilebilir Akreditif olarak tanımlanan akreditif çeşididir.
Transfer Edilebilir akreditifler bir ihracat işleminde ihracatçının aynı zamanda üretici olmayıp alım satım işlemine aracılık eden aracı konumunda olduğu durumlarda kullanılmakta olan akreditif çeşitlerinden bir tanesidir.
İhracat işlemine aracılık eden kuruluşlar düşük kar marjları üzerinden işlem yapan ve genellikle yapılmakta olan dış ticaret işlemlerine yetecek miktarda sermayeye sahip olmayan, genellikle komisyon bazlı olarak çalışan kuruluşlardır.
Transfer edilebilir veya diğer ismi ile devredilebilir akreditifler, aracı ihracatçıların ( birinci lehtar ) kendi lehlerine açılmış olan akreditifleri, malları temin edecekleri kuruluş veya kuruluşlara ( ikinci lehtar ) devretmelerine olanak sağlamaktadırlar.
Transfer edilebilir akreditifler, UCP 600 ‘ün 38. maddesinde düzenlenmiştir. UCP 600 38. maddesinde ele alınan konular ışığında Transfer Edilebilir Akreditiflerin özelliklerini aşağıda kısaca açıklayalım;
- Bankalar açıkça onaylamadıkları süre boyunca bir akreditifi devretmek zorunda değildirler.
- Bir akreditifin “Devredilebir” olabilmesi için özellikle bunu taşıyan bir ibare taşıması gerekmektedir. “transferable” gibi
- Akreditifin devir masrafları aksine hüküm yoksa birinci lehtar tarafından karşılanmak zorundadır.
- Kısmi yüklemeye izin veren akreditifler birden fazla ikinci lehtara devredilebilir.
- Devredilmiş olan bir areditif, aksine bir hüküm akreditif metnine eklenmemiş ise,tekrar devredilemez.
- Devredilen akreditif, asıl akreditifin şartlarını belirli maddeler hariç aynen taşımak zorundadır. Birinci lehtar, akreditif tutarı,vadesi vb.. bazı özelliklerin tutarlarında indirime gidebilir.
Swift mesajı ile bildirilen akreditiflerde, akreditifin Devredilebilir Akreditif olup olmadığı 40A bölümünde belirtilmektedir.
Örneğin gayri kabili rücu ve devredilebilir bir akreditif swift mesajında aşağıdaki şekilde gösterilmektedir.
40A:FORM OF DOCUMENTARY CREDIT
IRREVOCABLE TRANSFERABLE
Swift mesajlarının 40A bölümünde devredilebilecek akreditiflerle ilgili olarak rastlanabilecek diğer tanımlalar ise ;
- IRREVOCABLE TRANSFERABLE : Akreditifin devredilebilir ve Gayri Kabili Rücu olduğunu gösterir.
- REVOCABLE TRANSFERABLE : Akreditifin devredilebilir ve Kabili Rücu olduğunu gösterir.
- IRREVOC TRANS STANDBY : Standby Akreditifin Gayri Kabili Rücu ve devredilebilir olduğunu gösterir.
Devredilebilir Akreditif Nasıl Çalışır?
Yukarıdaki şekilin de yardımı ile devredilebilir akreditiflerin işleyiş mekanizmasını aşağıda maddeler halinde incelemeye çalışalım.
- Aracı, ithalatçı firma ve üretici firma ile ayrı ayrı satış sözleşmeleri imzalar.
- İthalatçı, devredilebilir akreditif açmak amacıyla bankasına başvuruda bulunur.
- Amir banka, açmış olduğu devredilebilir akreditifi transfer bankasına bildirir.
- Transfer bankası, kendisine iletilen devredilebilir akreditifi aracı firmaya ( birinci lehtara ) bildirir.
- Aracı firma, ürünleri tedarik edeceği üretici firmaya devredilebilir akreditifin belirli bir kısmını veya tamamını devreder.
- Transfer bankası, üretici firma ( ikinci lehtar ) farklı bir ülkede ise akreditifi ihbar bankasına iletir, eğer ikinci lehtar ile transfer bankası aynı ülkede ise transfer bankası kendisi akreditifi ikinci lehtara iletme yoluna gidebilir.
- İhbar bankası akreditifi ikinci lehtara iletir.
- Üretici firma ürünleri ithalatçıya yollar.
- Üretici firma devredilmiş akreditif şartlarına uygun belgeleri ihbar bankasına ibraz eder.
- İhbar bankası belgeleri transfer bankasına gönderir.
- Aracı transfer bankasına gelen belgeler içerisinden fatura ve eğer mevcut ise poliçeyi alır ve kendi faturasını ve poliçesini transfer bankasına verir.
- Aracı, kendisi adına açılmış olan ilk akreditif ile devredilen akreditifte yer alan faturaların farkı kadarlık kısmın ödemesine hak kazanır.
- Tedarikçi de yapmış olduğu uygun ibrazın sonucunda devredilen akreditif tutarı kadar meblağı almaya hak kazanır.
- Transfer bankası kendisine ulaşan belgeleri amir bankaya ulaştırır.
- Amir banka kendisine iletilen akreditif şartlarına uygun vesaikler karşılığında transfer bankasına ödemede bulunur.
- Amir banka belgeleri alıcıya gönderir.
- Alıcı kendisine ulaşan belgeler ile malları çeker.