Akreditifli ödemelerde amir bankadan veya duruma göre teyit bankasından kendisine swift mesajı ile iletilen akreditifi ihracatçı firmaya ihbar eden bankaya ihbar bankası denilmektedir.
İhbar bankaları, akreditifin durumuna göre görevli banka ve teyit bankası rollerine de girebilmektedirler.
Bazı durumlarda ihbar bankaları doğrudan akreditifi ihracatçıya iletmek yerine, ikinci bir ihbar bankasının hizmetinden de faydalanmak yoluna gidebilmektedirler.
Bugünkü yazımızda akreditif kuralları çerçevesinde ihbar bankalarının görev ve sorumluluklarını açıklayıp, örnekler yardımı ile konuyu detaylı biçimde inceleyeceğiz.
Akreditif Kuralları Çerçevesinde İhbar Bankalarının Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
Advising bank (ihbar bankası), amir bankanın (issuing bank) talebi üzerine akreditifi ihbar eden banka anlamına gelmektedir.
Teyit bankası olmayan bir ihbar bankası akreditifi ve herhangi bir değişikliği ibraz karşılama veya iştira etme yükümlülüğü olmaksızın ihbar eder. Dolayısı ile ihbar bankalarının ödeme ile ilgili bir sorumlulukları bulunmamaktadır.
İhbar bankası akreditifi veya değişikliği ihbar etmekle akreditifin veya değişikliğin görünür gerçekliğini kendine göre yeterli biçimde belirlediğini ve ihbarın, alınan akreditifin veya değişikliğin şartlarını doğru olarak yansıttığını belirtmiş olur.
Akreditifte bankaların ihracatçıya karşı sorumluluklarını daha detaylı anlamak için Uygun İbraz Karşılığında Bankaların Sorumlulukları başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
İhbar Bankası Neye Göre Seçilir?
İhbar bankası seçimini amir banka yapmaktadır.
Amir bankalar genellikle akreditif lehtarının bulunduğu ülke içerisinde muhabirlik ilişkisi içinde oldukları bankaları ihbar bankası olarak seçmektedirler.
Amir bankalar ihbar bankasını seçerken ihracatçı ile ithalatçı arasında imzalanmış olan satış sözleşmesi veya proforma faturada belirtilen bankayı ihbar bankası olarak seçebilecekleri gibi; söz konusu bankadan farklı bir bankayı da akreditifi ihbar etmesi için kullanabilmektedirler.
Böyle durumlarda, ihracatçının proforma faturada belirtmiş olduğu banka ikinci ihbar bankası (F57D: ‘Advise Through’ Bank) olarak akreditif metninde yer almaktadır.
Örnek Uygulama:
180.000,00 USD‘lik Cezayir ihracatında Banque de L’agriculture et De Developpement Rural Algiers bankası tarafından açılmış olan akreditifte amir bankanın belirlemiş olduğu ihbar bankası “Arab Turkish Bank”‘tır.
Akreditif metninin 57 A maddesinde ikinci ihbar bankası olarak ise “Türk Ekonomi Bankası” yer almaktadır.
İhracatçı firma Arab Turkish Bank’ın akreditifte görevli banka olarak belirlenmesi ve akreditifin aynı banka tarafından teyit edilmesi neticesinde akreditifi Türk Ekonomi Bankası’na taşımaktan vazgeçmiştir.
Türkiye’deki Hangi Bankalar İhbar Bankası Olarak Görev Yapabilmektedirler?
Türkiye’de BDDK’dan onay almış tüm bankalar akreditif işlemlerine aracılık edebilmektedirler. Aşağıdaki linkte akreditif işlemlerine aracılık eden başlıca bankaların isimleri yer almaktadır:
BDDK Bankalar Listesi – Türkiye’de Akreditif Çalışması Yapmaya Yetkili Bankalar
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri