Proforma fatura (proforma invoice) ve ticari fatura (commercial invoice), dış ticarette kullanılan iki belgedir. İsim olarak birbirlerine benzeseler de her iki belgenin ithalat ve ihracat işlemlerinde kullanım amaçları birbirinden farklıdır.
Proforma faturalar, teklif aşamasında ihracatçılar tarafından düzenlenmekte olup; yüklemeden önce alıcıya gönderilmektedirler.
Ticari faturalar ise yüklemeden sonra yine ihracatçılar tarafından düzenlenip; ödeme için alıcıya gönderilmektedirler.
Bugünkü yazımızda ihracat ve ithalat işlemlerinde sıklıkla kullanılan bu iki fatura türü arasındaki farkları açıklayacağız.
Proforma Fatura (Proforma Invoice) ile Ticari Fatura (Commercial Invoice) Arasındaki Farklar Nelerdir?
Düzenlenme Zamanı:
Proforma fatura teklif niteliğinde olduğu için sipariş kabulünden önce düzenlenmektedir.
Proforma faturalar esasen satış sözleşmelerinin kompakt halidir. Firmalar 4-5 sayfalık satış sözleşmesi hazırlamak yerine, tek sayfalık proforma fatura hazırlamayı tercih etmektedirler.
Proforma fatura alıcı tarafından kabul edildiğinde; teklif aşaması son bulmakta ve sipariş üretim aşamasına geçilmektedir.
Ticari fatura ise sipariş üretim aşaması tamamlanıp, yükleme aşamasına geçildiğinde kesilmektedir.
Düzenlenme Amacı:
Proforma fatura, ihracatçının teklifini formal yoldan ithalatçıya iletme aracıdır. Malın tanımı, miktarı, fiyatı, teslim şekli ve ödeme yöntemi gibi detayları barındır. Söz konusu teklife alıcının onayını almak amacıyla düzenlenmektedir.
Ticari fatura ise yüklemeyi takiben düzenlenen ve alıcıdan ödeme almak veya alınan ödemeyi kayıt altına almak amacıyla düzenlenmektedir.
Kullanım Amacı:
Proforma faturanın en temel amacı, siparişin tarafların üzerinde anlaştığı şartlar çerçevesinde onaylanmasıdır. Bunun yanı sıra proforma fatura akreditif açılırken ithalatçıdan bankalar tarafından da talep edilebilmektedir.
Ticari faturanın en temel fonksiyonu alıcı ve satıcı arasında ödemenin gerçekleşmesini sağlamasıdır. Bunun yanı sıra ithalat aşamasında gümrükler tarafından da talep edilen bir belgedir. İthalat gümrükleri malın kıymetini ve menşeini belirlerken ticari faturalardan yararlanmaktadır.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri