Bugünkü yazımızda vesaik mukabili ödemede dikkat edilmesi gereken noktalar üzerinde duracağız. Yazımızın içeriği vesaik mukabili ödemenin başlıca risklerini de kapsamaktadır.
1. Vesaik mukabili ödemeler mal mukabili ödemelere göre daha güvenli olmalarına rağmen akreditifli ödemelere kıyasla daha az güvenlidirler.
2.Vesaik mukabili ödemeler akreditiflere oranla daha az karmaşık bir yapıya sahiptirler.
3.Vesaik mukabili ödemeler akreditiflere oranla daha az maliyetlidir.
5.Vesaik mukabili ödemeler kullanılırken alıcılar ve alıcının bulunduğu ülkenin riskleri incelenmelidir. Bazı gelişmekte olan ülkelerde ithalatçı firmaların muvazalı hareket ederek ihracatçı firmaları zarara uğratabilecekleri akıldan çıkarılmamalıdır.
6.İthalatçı firmaya veya ithalat firmasının bulunduğu ülkeye güven yeterli düzeyde değilse mal bedelinin %25-%30’u peşin olarak alındıktan sonra kalan bedel vesaik mukabili olarak gerçekleştirilmeli ve böylece işlem riski olabildiğince azaltılmaya çalışılmalıdır.
7.Akreditifli ödemelerin aksine vesaik mukabili ödemelerde bankalar, ihracatçıya karşı açık bir ödeme garantisi vermedikleri sürece, herhangi bir ödeme yükümlülüğü altına girmemektedirler. İhracatçılar, ithalatçıların ödemeyi kabul etmeme veya ödemeyi kabul edip ödeme vadesinde ödeme yapmama riskine karşı kendileri sorumlu olmaktadırlar.
8.Vesaik mukabili ödemelerde akreditiflerin aksine vesaikler bankalarca incelenmemektedir. Bu durum ithalatçı açısından risk oluşturmaktadır. Örneğin bankasından ödeme karşılığında vesaikleri alan ithalatçı hileli vesaik riskiyle karşı karşıya kalmaktadır.
9.Karayolu taşıma senedi, havayolu taşıma senedi ve express konşimento (sea waybill) gibi ciro edilemez taşıma belgelerinin kullanıldığı işlemlerde ithalatçıların orjinal evraklar olmaksızın malları çekebileceği unutulmamalıdır.
Bu gibi durumlarda vesaik mukabili ödemenin ihracatçılara vermiş olacağı güven oranı azalmaktadır.
Ciro edilebilir konşimentolarla yapılan denizyolu taşımalarında vesaik mukabili ödemenin kullanımı daha az riskli olmaktadır.
Çünkü bu şekilde yapılan yüklemelerde alıcılar yüklerini limandan çekebilmek için en az 1 adet orjinal konşimentoyu nakliyecilere ibraz etmek zorunda kalmaktadırlar. Bu da ancak alıcıların bankalardan kendilerine iletilen orjinal evrakları ödeme yapmak sureti ile almaları ile mümkün olmaktadır.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri